19-րդ դարի վերջին առաջին անգամ հայտնաբերվել էր ծամոնը, որը ինչպես ասվում էր գովազդում`”կանխում է ատամների փչացումը”:Այշմ գովզդը նույնպես ազդարարում է ծամոնի այդ հրաշալի հատկության մասին, սակայն նշում են հակառակի մասին:
1848 թ ամերիկյան ձեռնարկատեր Ջոն Կերտիսը հայտնաբերեց աշխարհում այդքան հայտնի մաստակը:
Այսօր ծամոնի արդյունաբերողները հայտարարում են, որ ծամոնը նորմալացնում է բերանի pH բալանսը և կանխում է կարիեսի առաջացումը, սակայն օրգանիզմը ինքը ի վիճակի է նորմալ դարձնել pH բալանսը, իսկ կարիեսի առաջցման վրա ծամոնը ոչ մի կերպ չի կարող ազդել.կարիեսը առաջանում է բակտերիաների ազդեցությամբ, րոնք քայքայում են ատամի էմալը:Ծամոնն էլ, ինչքան հայտնի է, չի սպանում բակտերիաներ:
Արտադրողները նաև նշում են, որ իրենց ծամոնը քսիլիտով է, այսինքն առանց շաքարի.այդպիսի ծամոնը ավելի օգտակար է, այսինքն վնասկար ազդեցություն չի թողնում:Սակայն այդպիսի ծամոնը ծամելիս անջատվում են նյութր, որոնք ակտիվացնում են միկրոօրգանիզմների զարգացումը:
1.Ծամոնի նախա-նախա հայրը հայտնի էր դեռևս հնագույն հույների մոտ.նրանք ծամում էին ծառի խեշը`այդպես փոխարինելով ատամնաբույժի մոտ հաճախելը: Իսկ հայտնի մայա ցեղերը ծամում էին հեա ծառից հոսող հյութը`այն սառեցնելուց հետո:
2.Աշխարհի առաջին գործարանը, որտեղ արտադրում էին ծամոն գտնվում էր ամերիկական քաղաք Բանգորում, այնտեղ սկզբից կար ընդհամենը 4 կաթսա և այդ կաթսաների մեջ էլ եփում էին հետագայում այսքան հանրահայտ քաղցրավենիքը:
3.Մրգային համ “Տուտտի Ֆրուտտին” հայտնաբերվել և ծամոնի մեջ էր ավելացվել 1888 թ, հենց դրանից հետո էլ ամերիկական փողոցներում հայտնվեցին ծամոնի ավտոմատները:
4.Ամենամեծ ծամոնի փուչիկը փչվել է 1994 թ. Նյու-Յորքում:Սյուզան Մանտգոմերին կարողացավ ստեղծել փուչիկ, որի տրամագիծը 58.5 սմ էր:Իսկ դա ահագին է, ավելի մեծ քան հասուն տղամարդի ուսերի բացվածքը:Պատկերացրի՞ք:
5.Կալիֆորնիական քաղաք Սան Լուիս Օբիսպոում գտնվում է մի փողոց, որը հայտնի է “Ծամոնի ծառուղի” անունով:Ամբողջ ողոցի երկայնքով պատերը պատված են ծամոնով, որը կցնում են պատին հենց անցորդները`յուրաքանչյուրը իր ճաշակով: Ծառուղին իրենից ներկայացնում է 2 դեմ դիմաց կանգնած բարձր պատ, որորնք վերևից ներքև պատված են ծամոնով: Ծատերըուղղակի ծամոնը կպցնում են պատին, իսկ կայն այնպիսինները, որոնք ծամոնից պատրաստում են թվեր, ծաղիկներ և , նույնիսկ, մարդու դեմքեր:Աշխարհի ամեն մի քաղաք տառապում է գետնին թափված ծամոնց, իսկ այս քաղաքում դա այդպես չէ:
Եվ անկախ նրանից`վնասկար է ծամոնւ, թե ոչ, այն ույլատրվում է ծամել ընդամենը 10 րոպե:Խնայեք Ձեր առողջությունը, մի չարաշահեք այնպիսի բաներ, որոնցից հաճույք ստանալուց հետո հավանաբր դուք կզղջաք: Առողջություն ձեզ:
Եվ անկախ նրանից`վնասկար է ծամոնւ, թե ոչ, այն ույլատրվում է ծամել ընդամենը 10 րոպե:Խնայեք Ձեր առողջությունը, մի չարաշահեք այնպիսի բաներ, որոնցից հաճույք ստանալուց հետո հավանաբր դուք կզղջաք: Առողջություն ձեզ: